Bijna de helft van de hoofdstembureaus heeft geweigerd om proces-verbalen (pv’s) te verstrekken aan journalisten na afloop van de openbare zittingen. Het Journalistencollectief Verkiezingen 2025 (JCV 2025) uit zijn zorgen over het gebrek aan transparantie en roept verkiezingsautoriteiten op om openheid van zaken te geven.Na de openbare zittingen van de hoofdstembureaus blijkt dat zo’n vijftig procent van deze bureaus geen proces-verbaal (pv) wilde afstaan aan aanwezige journalisten en vertegenwoordigers van politieke partijen. Pogingen om een foto te maken van het voorgelezen pv werden eveneens geblokkeerd. In meerdere gevallen verwezen voorzitters naar het Centraal Hoofdstembureau (CHS) met de boodschap: “Maakt u contact met het CHS.”
Volgens CHS-voorzitter Lilawatie Punwasi is echter geen instructie uitgevaardigd om de verstrekking van pv’s of het maken van foto’s te verbieden. Tijdens de zitting van het CHS mochten journalisten de geprojecteerde resultaten op DNA-niveau filmen en fotograferen.
Toch blijven hoofdstembureaus als Sipaliwini, Brokopondo, Para en Wanica weigeren om een kopie van het pv aan de media te overhandigen, ondanks herhaalde verzoeken. Andere bureaus, zoals die van Paramaribo en Marowijne, hebben wél zonder problemen fotomomenten toegestaan. Ook Coronie en Commewijne kwamen na aanvankelijke terughoudendheid alsnog over de brug.
Het JCV 2025 benadrukt dat toegang tot pv’s cruciaal is om feitelijke controle mogelijk te maken, zoals het verifiëren van geschrapte kandidaten of ongeldig verklaarde lijsten. De organisatie stelt dat verkiezingsprocessen transparant behoren te zijn, maar dat dit in de praktijk vaak anders uitpakt.
De wijziging in de Kiesregeling, waarbij hoofdstembureaus onder verantwoordelijkheid van het CHS zijn geplaatst, leidt in de praktijk tot verwarring. Artikel 29, lid 7 van de Kiesregeling stelt dat de bureaus onder het CHS vallen, maar onduidelijk blijft in hoeverre dit ook de informatiestroom beïnvloedt.
JCV 2025 doet daarom een dringend beroep op de verkiezingsautoriteiten en de overheid om daadwerkelijk werk te maken van persvrijheid en informatieverstrekking. Openbaarheid van informatie is geen gunst, maar een recht, aldus de organisatie.
